Σαν σήμερα πριν 8 χρόνια πέθανε στα 84 χρόνια του ο αμερικανός οικονομολόγος James Tobin, που είχε γεννηθεί σαν πριν 6 μέρες το 1918.
Ο Τόμπιν έχει μείνει στην Ιστορία και ως διακεκριμένος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Yale και ως Νομπελίστας {1981} αλλά κυρίως ως ο "πατέρας" του «φόρου Τόμπιν», ο οποίος έχει φέρει ...σβούρα τα μυαλά πολλών σύγχρονών του αλλά και μεταγενέστερων οικονομολόγων.
Ο φόρος αυτός, φόρος πάνω στις μετακινήσεις κεφαλαίων, έχει ως στόχο να περιoρίσει, αν μή να εξαφανίσει, τις "πονηρές" κινήσεις των «ακριδικών» κεφαλαίων, που γενικά θεωρούνται ως οι γεννήτορες των οικονομικών κρίσεων.
Τον «φόρο Τόμπιν» τόν έχουν κάνει έμβλημά τους, ιδεολογία τους οι ΜΚΟ "ATTAC" με σύμβολό τους το {%}.
Η πρώτη ιδρύθηκε στο Παρίσι το 1998 {Association pour la Taxation des Transactions financières pour l’Aide aux Citoyennes et citoyens}. Ο αντίστοιχος αγγλικός τίτλος είναι: Association for the Taxation of financial Transactions for the Aid of Citizens.
Έχουν κάνει δυό μεγάλες εκστρατείες.
Η μία είχε σύνθημα «Μιά άλλη Ευρώπη είναι εφικτή!»,"Another Europe is possible!"
και η άλλη «Κλείστε την Οικονομία-Καζίνο!»,"Close down the casino economy!"
Ο ΤΟΜΠΙΝ ΚΑΙ Ο ΦΟΡΟΣ ΤΟΥ
Ο Tζέιμς Τόμπιν γεννήθηκε στο Ιλινόϊ (πρ.:Σικάγο) και μεγάλωσε κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης μετά το "κράχ" του 1929. Ασχολήθηκε με τα οικονομικά διότι, όπως είπε αργότερα: Ήταν φυσικό να ενδιαφερθεί κανείς για οικονομικές σπουδές, επειδή ήταν ξεκάθαρο ότι τα πράγματα πήγαιναν λάθος, με τον κόσμο να έχει «μπλέξει τα μπούτια του» με τα οικονομικά.
Σπούδασε στο Πανεπιστήμο του Yale, του οποίου καθηγητής έγινε μετά, μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Παντρεύτηκε, οικονομολόγο επίσης..., κι έκανε 4 παιδιά.
"Κεϋνσιανός" κατά βάση ο Τόμπιν είχε εστιάσει το ενδιαφέρον του στο πως οι οικονομικές πολιτικές επηρεάζουν τις ζωές των ανθρώπων και θεωρούσε ότι η κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει τη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική για να ωφελήσει την κοινωνία.
Έγινε διάσημος για την ιδέα της επιβολής φορολογίας στις αγοραπωλησίες συναλλάγματος, ώστε να καταπολεμηθεί η κερδοσκοπία που πλήττει τις πιο αδύναμες οικονομίες.
Ήταν μια παραλλαγή-επέκταση της παλιότερης ιδέας του Κέϋνς, έγραψε ο ίδιος, να επιβληθεί φόρος στις συναλλαγές της Wall-Street, ώστε να ανακόπτεται η όρεξη των σπεκουλαδόρων του Χρηματιστήριου.
Ο νομπελίστας Τόμπιν, χαρακτήριζε τον φόρο αυτόν, που πρότεινε την δεκαετία του ’70, ως «κόκκο άμμου στα γρανάζια της κερδοσκοπίας». Η πρότασή του ήταν να επιβληθεί ένας μικρός φόρος στις συναλλαγές που γίνονται παγκοσμίως στο συνάλλαγμα, τα παράγωγα και άλλα χρηματοπιστωτικά προϊόντα. Η γερμανική κυβέρνηση, σύμφωνα με τον Γ. Δραγασάκη, εκτιμούσε ότι αν επιβληθεί φόρος μόλις 0,05% (μισό στα χίλια δηλαδή), θα έχουμε παγκόσμια έσοδα 700 δισ. δολάρια, τα οποία θα χρησιμοποιούντο για την βελτίωση των Οικονομιών των ασθενέστερων χωρών του ΟΗΕ.
Όπως έγραψε στους New York Times ο γνωστός οικονομολόγος Πωλ Κρούγκμαν:«Ο Τόμπιν ήταν ένας από αυτούς τους θεωρητικούς οικονομολόγους, η επιρροή των οποίων είναι τόσο μεγάλη, ώστε πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν ακούσει ποτέ κάτι γι' αυτόν, να γνωρίζουν τις βασικές του αρχές».
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ "ΦΟΡΟΥ ΤΟΜΠΙΝ"
Εφαρμογές του "φόρου Τόμπιν", αυτούσιου ή παραλλαγμένου (Stamp Duty, Spahn Tax), έχουν γίνει κατά καιρούς στην Σουηδία, την Αγγλία, την Γαλλία, τον Καναδά, το Βέλγιο, την Αργεντινή και την Βενεζουέλα.
Η γενική εντύπωση όμως είναι ότι για να φανούν τα ευνοϊκά αποτελέσματά του πρέπει να εφαρμοστεί σε πολλά -αν όχι σε όλα...- τα κράτη ταυτόχρονα και ομοιόμορφα.
Στους υποστηρικτές της ιδέας του Τόμπιν συγκαταλέγονται:
Κυβερνήσεις, όπως η Φινλανδική και η Γαλλική, Πρόεδροι/πρωθυπουργοί, όπως ο Τσάβες, ο Λούλα, η Μέρκελ, ο Σαρκοζύ, ο Μπράουν αλλά και ο Φιντέλ Κάστρο.
Και έχουν δηλώσει την αντίθεσή τους αρκετοί επικεφαλής Κεντρικών Τραπεζών, όπως της Νέας Ζηλανδίας, της Αγγλίας, των ΗΠΑ και ...βέβαια ο πρόεδρος του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρώς-Κάν.
Είναι όμως σημαντικό, νομίζω, το ότι στις 11-12-09, μετά την Σύνοδό τους, οι 27 ηγέτες των χωρών της Ε.Ε. έστειλαν ...ραβασάκι στον πρόεδρο του ΔΝΤ πως υποστηρίζουν την ιδέα διεθνούς επιβολής του "φόρου Τόμπιν".
Ας περιμένουμε να δούμε τί θα γίνει.
- - - - - - - -
Πηγές: Wikipedia, Pathfinder, Attac-Hellas, "ΑΥΓΗ".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου